Huh, wat? Een terrassenlandschap? In Nederland?

De Nederlandse Bodemkundige Vereniging (NBV) organiseerde op 5 november de themadag Bodemkunde in het Onderwijs. Een aantal sprekers deelde hun visie op het gebied van bodemkunde in het onderwijs en in de natuureducatie, en daarna gingen de deelnemers op pad – uiteraard met Peek.

Namens Peek was Teun Vogel aanwezig op de themadag. De Peek app nam de deelnemers mee op excursie, waarin een transect langs de Maas bij Broekhuizenvorst werd gemaakt. In deze blog deelt hij zijn ervaringen.

Eigenlijk valt het niet zo op, maar als je het eenmaal doorhebt, ziet het er wat vreemd uit: elke paar honderd meter een verhoging en dan weer een verlaging in het landschap. Soms abrupt, soms geleidelijk, maar overduidelijk verschillende terrassen, met verschillende soorten vegetatie er bovenop.

Wat is hier aan de hand? Hoe moeten we dit landschap lezen?

Gelukkig is Peek er bij, en weet Peek het antwoord.

(tekst loopt door onder de afbeelding)

Oude rivierarmen met duinen

De Peek-route volgt een transect van ongeveer 2 kilometer lang tot aan de Maas. Elke keer loopt de weg iets op of iets af, wat het resultaat blijkt van in welke bui de Maas door de tijd heen is geweest: af en toe vlechtend (met als resultaat het afzetten van sedimenten), en af en toe met grote ‘sediment-honger’ (met als resultaat het insnijden in het landschap). Het resultaat is een gebied met veel verschillende hoogtes en vegetatietypen.

De route begeleidt ons door het gebied, geeft informatie, en stelt vragen bij elke wisseling in het landschap. We zien zo opeens dingen die we normaliter niet zouden zien.

Screenshot van de route door het Maaslandschap bij Broekhuizenvorst.

3 of 5 procent lutum?

Naast de zichtbare, bovengrondse verschillen in het landschap blijken er ook grote verschillen in de bodem te zijn. Op drie locaties wordt de bodem uitgebreid bekeken, waarvan een keer in een kuil waarin het profiel van de bodemlagen prachtig zichtbaar is.

De profielen roepen veel herinneringen en discussie op. Tot in detail wordt bediscussieerd hoe de verschillende lagen zijn ontstaan: “Bevat deze horizont nu 3 of 5 procent lutum (kleideeltjes)?” Blijkbaar zijn zulke verschillen voelbaar (en proefbaar…).

Doorsnede van een prachtig bodemprofiel, een podzol, of volgens de Nederlandse bodemclassificatie: een Haarpodzolgrond

Peek gebruikt Peek

Een persoon die niet de eerste beste bodemproever is, is natuurlijk Gert Peek zelf. En jawel, die was er ook bij (lees hier meer over onze relatie met Gert Peek).

Wat hij er van vindt?

“De app werkt erg goed en is gebruiksvriendelijk. Als ik op dit moment docent was, dan zou ik ‘m zo inzetten bij meerdere van mijn excursies..” 

Gert Peek, inspiratiebron voor de naam van de Peek app

De route door het Maasgebied zal naar verwachting volgend jaar worden gebruikt door Ingrid Lubbers van Wageningen University & Research.